هر چند فرآیند خرید اینترنتی از جنبه طی مراحلی نظیر جمع‌آوری اطلاعات لازم، تصمیم‌گیری خرید، انتخاب کالای مورد نظر، سفارش کالا و پرداخت وجه آن مشابهت زیادی با فرآیند خرید از یک فروشگاه عادی دارد، اما این فعالیت‌ها در فضای اینترنت بسیار متفاوت از فضای فیزیکی است. با توجه به اینکه در فضای اینترنت، شما نمی‌توانید فروشنده را به شکل رودر رو ببینید و قادر به لمس و مشاهده کالای مورد نظر خود و امتحان خصوصیات مختلف آن تا پیش از خرید نیستید، از این رو می‌بایست نکات زیادی را به هنگام خرید از یک فروشگاه اینترنتی مد نظر قرار دهیم. اطمینان از هویت واقعی فروشگاه، نحوه بررسی کالا یا خدمت موردنظر، آگاهی از شرایط معامله و یا فسخ آن، نحوه ارائه اطلاعات شخصی، نحوه پرداخت وجه کالا، دریافت آن و نیز در صورت نیاز پشتیبانی لازم بعد از خرید، از جمله نکات بسیار مهمی هستند که می‌بایست حتما به هنگام مراجعه به یک فروشگاه اینترنتی به قصد خرید بدان‌ها توجه نماییم. در این پست به بررسی نحوه حصول اطمینان از هویت فروشنده و فروشگاه اینترنتی می‌پردازیم و در پست‌های بعدی سایر موارد مرتبط را تشریح می‌کنیم.

بررسی هویت فروشنده و فروشگاه

اولین نکته مهم در خرید آنلاین، بررسی هویت فروشگاهی است که بدان مراجعه می‌نماییم. آیا می‌توان به ادعای فروشنده یا فروشگاه اینترنتی که خود را به عنوان یک فروشگاه معتبر یا به عنوان یکی از شعب یک فروشگاه زنجیره‌ای شناخته شده معرفی می‌کند، اطمینان کرد؟

یکی از نکات مهم در این خصوص، روشی است که از طریق آن به یک فروشگاه اینترنتی متصل می‌شوییم. روش‌های زیر برای آشنایی و مراجعه به یک وب‌سایت اینترنتی قابل تصور می‌باشد.

- موتورهای جستجو

- روزنامه‌ها جراید، اخبار و تبلیغات رسانه‌ای

- خویشاوندان، دوستان، همکاران

- فورم‌ها و اتاق‌های گفتگوی اینترنتی

- یک مرجع دولتی

راهی که برای اتصال به یک فروشگاه اینترنتی بر می‌گزینید، تاثیر زیادی در حصول اطمینان از هویت ادعایی یک فروشگاه دارد. اصولا بهتر است پیش از ورود به یک وب‌سایت، از مرجع معتبری برای وصل شدن به آن استفاده کنید. در این راه، بهترین توصیه به شما این است که تا حد امکان به فروشگاه‌هایی مراجعه نمایید که اعتبار آنها توسط دوستان و آشنایان شما که آنها را می‌شناسند یا تجربه خرید از آنها را داشته‌اند، تایید شده باشد. بدین طریق تا حد زیادی از مخاطرات مراجعه به یک فروشگاه ناآشنا کاسته می‌شود.

پس از ورود به وب‌سایت مربوطه و پیش از انجام خرید، اقدامات دیگری را نیز می‌توان برای اطمینان یافتن از هویت فروشگاه انجام داد. یکی از این اقدامات مطالعه صفحه «درباره ما» است که عموما در همه وب‌سایت‌ها و فروشگاه‌های اینترنتی بخش یا صفحه‌ای تحت این عنوان وجود دارد که اطلاعات درباره نام مسئول فروشگاه، سازمان یا شرکت متولی فروشگاه، مختصری راجع به تاریخچه فعالیت، آدرس پستی و تلفن تماس فروشگاه در آن قید شده است. علاوه بر مطالعه این بخش جهت حصول اطمینان بیشتر می‌توان پیش از خرید با تلفن ارائه شده در فروشگاه جهت کسب اطلاعات بیشتر تماس گرفت و سوالات بیشتری درباره فروشگاه، نحوه خرید و شرایط فروش آنها جویا شد، بدین‌ترتیب هم می‌توان نسبت به شرایط خرید و فروش آنها و هم میزان پاسخگویی آنها در قبال سوالات و مشکلات خریداران آگاهی بیشتری کسب نمود.

آیا مرجع دولتی وجود دارد که خریداران اینترنتی را در پی‌بردن به هویت واقعی یک فروشگاه کمک کند؟

پاسخ این سوال مثبت است. طرح نماد اعتماد الکترونیکی، راه‌کاری است که توسط مرکز توسعه تجارت الکترونیکی وزارت صنعت، معدن و تجارت برای کاستن از مخاطرات ذهنی مصرف‌کنندگان و خریداران اینترنتی در رویارویی با انواع بی‌شمار فروشگاه‌هایی اینترنتی در طی 3 سال گذشته اجرایی شده است. نماد اعتماد، مکانیزم بررسی و صحت سنجی هویت فروشگاه‌های اینترنتی را از طریق اخذ مدارک و اسناد هویتی مالک و مکان فیزیکی فروشگاه، استعلام سوابق فردی مالک از پلیس نظارت بر اماکن ناجا و نیز اخذ تعهد محضری در خصوص صدق گفتار و پایبندی فروشگاه به تعهدات خود، انجام می‌دهد و بدین ترتیب تا حد زیادی مخاطره ذهنی خریداران در خصوص هویت فروشگاه‌های اینترنتی را می‌کاهد. بدین معنی که خریداران می‌توانند در صورت مشاهده نماد اعتماد در یک فروشگاه اینترنتی، حداقل نسبت به هویت واقعی آن فروشگاه و صحت آدرس پستی و شماره‌های تماس ارائه شده در وب‌سایت و اصالت ادعای آنها اطمینان خاطر داشته باشند. بنابراین توصیه می‌شود حتی‌الامکان از فروشگاه‌های دارای نماد اعتماد خرید کنید. فهرست این فروشگاه‌ها را می‌توانید در وب‌سایت نماد اعتماد الکترونیکی پیدا کنید.